دکتر سلطانی: حرکت قانونمند دانشگاه هنر براساس اسناد مصوب بالادستی/ایجاد دفتر ارتباط با فرهنگ در دانشگاه
رئیس دانشگاه هنر با اشاره به اینکه در همه زمینه‌ها قانونمند هستیم، گفت: یکی از موضوعات اصلی در حوزه مدیریتی این دانشگاه اشتغال به کار دانشجویان پس از فراغت از تحصیل است و لذا با ایجاد دفتر ارتباط با فرهنگ و هنر در این دانشگاه همچون بسیاری از دانشگاه‌های صنعتی که دفتر ارتباط با صنعت دارند، سعی در زمینه‌سازی برای این مهم داریم.
به گزارش ایسنای دانشگاه هنر، همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید با دکتر سیدحسن سلطانی؛ رئیس دانشگاه هنر، پیرامون فعالیت‌های صورت گرفته، اقدامات در دست انجام و چشم‌انداز این دانشگاه در حوزه مدیریتی و اجرایی گفت‌و‌گویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ـ به عنوان رئیس دانشگاه هنر، بزرگترین دغدغه شما در مباحث اجرایی و مدیریتی چیست؟
بتدا لازم می‌دانم آغاز سال تحصیلی را خدمت همه دانش‌آموزان و دانشجویان، معلمان و اولیای مدارس و مدیران، اساتید و کارکنان مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها تبریک عرض کنم. همچنین با توجه به اینکه در آستانه فرا رسیدن هفته گرامیداشت دفاع مقدس قرار داریم لذا فرا رسیدن این ایام که یادآور سلحشوری و جانفشانی فرزندان این آب و خاک در برابر دشمن متجاوز است را نیز گرامی می‌دارم.
اما در پاسخ به این پرسش باید بگویم که در محیط‌های آموزشی آن هم در ابعاد دانشگاهی، رسالت‌های متعددی را قطعا می توانیم متصور شویم. به طور حتم نخستین گام، بحث علم‌آموزی و آموزش‌هایی است که در فضاهای دانشگاه آن هم به فراخور رشته‌های مورد نظر می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. پرداختن به جنبه‌های پژوهشی هم در راستای ارتقای مباحث آموزشی از جمله مسائل دیگری است که اعتقاد دارم از ارکان اصلی آن به حساب می‌آید و این روند نیاز به یک بستر فرهنگی ویژه دارد. نیاز به فراهم‌آوری این بستر فرهنگی به ویژه در فضای دانشگاه‌هایی که به علوم انسانی و هنر می‌پردازند بیشتر احساس می‌شود و باید این بستر به خوبی فراهم شود تا مجموعه این عوامل دست به دست هم بدهند تا هنرمندانی متخصص و متعهد تربیت شوند و بتوانند تعهدات اجتماعی خود را در سطح کلان جامعه به انجام برسانند. از جمله مباحثی که در سال‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته، اشتغال‌زایی و رفتن به سمتی است که دانش‌آموختگان دانشگاه‌های ما قابلیت آن را داشته باشند که در ابعاد گسترده جامعه مورد استفاده قرار گیرند. این رویکرد موجب می‌شود که فارغ‌التحصیلان ما با دانش‌افزایی که دارند و مهارتی که کسب می‌کنند بتوانند موثر باشند و در راستای اهداف کلان جامعه حرکت کنند.
با این وجود تصور می‌کنم رسالت اصلی ما در فضای دانشگاه هنر، تربیت علمی و هنری هنرجویانی است که اگر به بال دیگر رشد و اوج گیریشان یعنی بال ایمان نیز توجه نشان دهند، با استفاده از این دو بال می‌توانند در بستر اجتماع حرکت کرده و مؤثر باشند.
قبول داریم که آئین‌نامه‌های آموزشی و شرح درس‌ها نیازمند تصحیح و بازنگری هستند، چرا که بسیاری از آنها مربوط به سال‌های گذشته هستند و مورد بازنگری قرار نگرفته‌اند. اطمینان می‌دهم که عزمی ویژه در معاونت آموزشی در مورد این مهم وجود دارد. به شخصه در مدت کوتاهی که در خدمت عزیزان بوده‌ام شاهد اتخاذ تصمیماتی در این زمینه بوده و ضمن رایزنی با وزارتخانه در حال تلاش برای رفع مشکلات، انجام اصلاحات و ایجاد تحول در آیین نامه‌های آموزشی آن هستیم. کوتاه کردن پروسه‌های پژوهشی تا رسیدن به خروجی مؤثر نیز از جمله دغدغه‌های دیگر ماست.
در زمینه کارهای پژوهشی یکی از مشکلاتی که با آن روبرو بودیم، ساختاری زمان‌بر بود که مدت زمان ارائه طرح تا اجرا را طولانی می‌کرد. معاونت پژوهشی درصدد برای کوتاه کردن این پروسه است تا خروجی مؤثری را زین پس شاهد باشیم. دغدغه دیگر اصلی ما مسائل فرهنگی دانشگاه است که بی‌تردید نیاز به اصلاحات و توجهاتی دارد که بخش عمده‌ای از فکر و ذهن ما را به خود معطوف ساخته و البته قصد داریم با شیب منطقی در جهت اصلاح آن و ایجاد بستر مناسب تر در جهت اهداف آموزشی و پژوهشی دانشگاه پیش برویم.
از جمله مهمترین نهادهایی که در دانشگاه در این زمینه یعنی فرهنگی به کمک ما شتافته‌اند، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه بوده است. آنچه مسلم است جامعه اساتید، کارمندان و دانشجویان عزیز در کنار هم باید تلاش کنیم، تا بتوانیم به موفقیت‌های ارزشمندی دست پیدا کنیم. به هر ترتیب دانشگاه هنر با شعار همدلی و همراهی درصدد است تا فضای دانشجویی، کارمندی و هیئت علمی خود را به نقطه اوجی که مورد نظر است سوق دهد، تا به ارزش‌های والای نظام که در اسناد بالادستی به آن اشاره شده است دست یابد، اعتقاد داریم که در این راه تعاون و اتحاد حرف نخست را می‌زند و انفرادی عمل کردن نمی‌تواند نتایج ماندگاری در پی داشته باشد.
ـ با این تفاصیل آنچه که مطلوب نظر شماست و به عنوان یک ایده‌آل و نگاره آرمانی متصور هستید، نیاز به یک بازه زمانی مطول دارد که اگر هر زمان فرد دیگری جایگزین شما در پست ریاست دانشگاه هنر شود، امکان متوقف ماندن این مسیر هست، برای اینکه این حرکت پرشتاب بوده و استمرار داشته باشد، چه تدابیری اندیشیده شده است؟
تردیدی نیست که حرکت ما در ابعاد مدیریتی و اجرایی در دانشگاه هنر تاکنون براساس اسناد بالادستی بوده است. ما نیز با توجه به این اسناد در حال برنامه‌ریزی و دستیابی به شیوه‌هایی خاص هستیم تا بتوانیم مطابق با فضای حاکم بر دانشگاه هنر آنها را بومی کنیم.
این حقیر و هر فرد دیگری که پس از من در این منصب قرار بگیرد، باید نگاه ویژه‌ای به این مسائل داشته باشد. چرا که اگر بدون توجه به این اسناد بالادستی حرکت کنیم تنها می‌توانیم اتفاقات روزمره ای را رقم بزنیم ولی با تغییر مدیریت، آنها نیز دچار مشکل خواهند شد و ماندگار نخواهند بود. در این مسیر، بررسی شرایط موجود، آینده‌پژوهی، توجه به سند راهبردی دانشگاه و بهره‌گیری از اختیارات هیئت امنا از جمله مسائل قابل توجه برای ما بوده اند، ما تلاش می‌کنیم با استفاده از خرد جمعی، با بهره‌گیری از مشورت‌های شورای راهبردی، همفکری با اعضای محترم هیئت رئیسه از توانمندی‌های علمی و تجربیات ارزنده کارشناسان، کارمندان محترم و اعضای فرهیخته هیئت علمی، تصمیمات مناسبی بگیریم و همگی با هم کمک کنیم تا بتوانیم به آنها جامه عمل بپوشانیم.
ـ طبق نظر و گفته بسیاری از بزرگان نظام و در رأس آنها امام(ره)، دانشگاه محور تحولات و تغییرات است و در نخستین مواجهه با این مسئله معمولاً دانشگاه‌هایی غیر هنری در این جریان سهیم هستند. نگاه سنتی هم وجود دارد که چندان بهایی به دانشگاه‌های هنری نمی‌دهند و مثلاً عنوان می‌شود که رشته‌های تدریس شده در این دانشگاه‌ها جنبه تشریفاتی، تجملاتی و یا حتی تفننی دارند. شما به عنوان مقام مسئول و رئیس دانشگاه هنر در این دانشگاه تاکنون چه تلاش‌هایی به انجام رسانده‌اید که زمینه برای اصلاح چنین طرز تلقی فراهم شود؟
به نظرم هنرمندان، هنرجویان و دانشجویان هنری در بسیاری از عرصه‌های سیاسی و فرهنگی و ... بر مبنای توانمندی‌های هنری خود در عرصه‌های مختلف چهار دهه انقلاب اسلامی تأثیر گذار بوده اند. در واقع حضور هنرمندان همواره بسیار پررنگ بوده و مسئولان، آگاهانه یا ناآگاهانه از این بستر و ظرفیت‌ها بهره گیری کرده‌اند.
با این همه امیدوارم عزیزان مسئول روز به روز به اهمیت، ساختار و جایگاه هنر در سطح جامعه وقوف بیشتری پیدا کنند و نسبت به آن توجه مضاعفی نشان دهند.
اگر امروز بخواهیم مشکلات ناشی از تحریم را پشت سر بگذاریم و فضای روحی خاصی که در جامعه حاکم است را تعدیل کنیم و یا حتی اصلاحاتی به انجام برسانیم، بی‌تردید یکی از بهترین زبان‌ها برای عبور از این مقطع خاص تاریخی زبان هنر است.
دانشگاه هنر نیز وظیفه دارد که توانمندی‌های خودش را در این عرصه معرفی کرده و به تعهدات اجتماعی خود در این زمینه حساسیت نشان دهد. ما برای دانشجویان و فارغ التحصیلان هنر تعهد اجتماعی قائل هستیم و در تلاشیم تا راه‌های رسیدن به این مهم را مساعد سازیم. ما وظیفه داریم مجموعه‌ای از دانشجویان، اساتید، اعضای هیئت علمی و فارغ‌التحصیلان هنری را در پیوستن به این جریان یاری کنیم.
ـ تعامل و همکاری که دانشگاه هنر با سایر دانشگاه‌هایی که متولی رشته‌های هنری هستند چگونه است؟ آیا بده بستانی به لحاظ تبادل همکاری و تجارب میان شما وجود دارد؟
بله، قطعاً تاکنون تبادلات و همکاری‌هایی وجود داشته و زین پس نیز این تعامل و همکاری در ابعاد گسترده‌تری ادامه خواهد یافت. به طور قطع، مطلع هستید که دانشگاه هنر به عنوان قطب آموزش هنر کشور مطرح است و پیشینه‌ای حدود یک قرن در زمینه آموزش آکادمیک هنر در ایران دارد. نخستین آموزش‌های آکادمیک هنری به ویژه در حوزه موسیقی، هنرهای دراماتیک، هنرهای تزئینی در این دانشگاه شکل گرفته است. قبل از انقلاب مجموعه این مراکز با عنوان دانشگاه فارابی و بعد از انقلاب به عنوان مجتمع دانشگاهی هنر کار خود را دنبال کرده و در حال حاضر با عنوان دانشگاه هنر فعالیت می‌کند.
ما هیئت ممیزه مشترکی با دانشگاه اصفهان، دانشگاه شیراز و میراث فرهنگی داریم که همه اینها موجب می‌شود تا ما به نقاط مشترک بیشتری دست پیدا کنیم و با استفاده از خرد جمعی در جهت رفع بسیاری از مشکلات و موانعی که در مسیر آموزش و پویایی هنر کشور با آن روبرو هستیم گام برداریم. جایگاه دانشگاه هنر به عنوان بزرگترین مرکز آموزش هنر در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا با بیش از 40 مقطع، بسیار والاست و ما در تلاش هستیم که از هر حیث این جایگاه را حفظ کنیم و در ارتقای آن کوشا باشیم.
ـ در مورد تشکل‌های دانشجویی دانشگاه هنر اعم از انجمن‌های علمی و کانون‌های فرهنگی چه دیدگاه و نظری دارید و آیا این تشکل‌ها براساس اهداف کوتاه‌مدت و بلند مدتی که مورد نظر مدیران است به فعالیت خود ادامه می‌دهند و از دستورالعمل خاصی تبعیت می‌کنند؟
بسترسازی برای فعالیت‌های تأثیر گذار تشکل‌های فرهنگی و دانشجویی به نظرم از جمله ضرورت‌هایی است که معتقدم باید در راس اهداف فرهنگی دانشگاه قرار گیرد. نوآوری و خلاقیت‌هایی که با فعالیت‌های ارزنده دانشجویی در اختیار ما قرار می‌گیرد در بسیاری از موارد ضمن تقویت و گسترش اهداف آموزشی، پژوهشی و فرهنگی می‌تواند در تعامل بهتر با جامعه نیز مؤثر باشد.
یکی از اقدامات مهمی که در صدد انجام آن هستیم البته مشابه آن چیزی که در دانشگاه‌های صنعتی در حال پیگیری است و دفتری موسوم به ارتباط با صنعت وجود دارد، ایجاد دفتر ارتباط با فرهنگ در دانشگاه هنر است که بی‌تردید با تشکیل این دفتر با استفاده از بدنه هیئت علمی، دانشجویان و دانش‌آموختگان می‌توانیم پل ارتباط مطلوبی را با جامعه به وجود آوریم. شناسایی استعدادها، ایجاد زمینه برای فعالیت حرفه‌ای فارغ التحصیلان و تسریع در کار آفرینی، از جمله وظایف این دفتر خواهد بود.
به نظر من هم از جنبه فرهنگی و هم از جنبه کارهای هنری، علمی و پژوهشی شایسته است تا از این پتانسیل دانشجویی خلاق و نوآور استفاده کنیم. اطمینان دارم که با بودجه‌های اندک نیز، با عملکرد شایسته این تشکل‌ها می‌توانیم به نتایج مطلوبی دست یابیم.
بسیاری از جشنواره های ملی و بین‌المللی که هم اکنون در سطح دانشگاه در حال برگزاری هستند، و تأثیرات مطلوبی نیز بر جریان فرهنگی داخلی و خارجی گذاشته‌اند، بن مایه تفکری آنها از نهاد همین تشکل‌ها برخاسته است و اگر مطالعه‌ای در سطح دانشگاه صورت گیرد به روشنی مشخص خواهد شد، که فعالیت این تشکل‌ها و جریان‌ساز بودن آنها نقطه عطفی در روند جاری فعالیت‌های تاثیر گذار دانشگاه هنر بوده است.
ـ در جریان اختتامیه جشنواره ملی هنرهای دیجیتال که شما دبیری آن را بر عهده داشتید، آقای دکتر لاله، رئیس هیئت داوران جشنواره به نکته‌ای اشاره کردند و آن هم ایجاد رشته‌های نوظهور به ویژه در مباحث پژوهشی هنر و در قالب مطالعات میان رشته‌ای این عرصه بود که با توجه به محتوای ارائه شده در این جشنواره، گویا لازم است از تلفیق و ادغام چندین و چند نظریه و مباحث تئوریک هنری در جهت طراحی آنها برآمد. آیا دانشگاه هنر برنامه‌ای برای ایجاد رشته‌های جدید براساس این ادعا دارد و یا اینکه گستره این رشته‌ها آنچنان باشد که نیاز به تشکیل یک پردیس دیگر در کنار سایر دانشکده‌های دانشگاه هنر احساس شود؟
اساساً یکی از وظایف ما پرداختن به مباحث نوین و دقیق در عرصه هنر به مثابه ابزاری تأثیرگذار است. در میان فعالیت‌های صورت گرفته در عرصه امور مدیریت و اجرایی دانشگاه به شرط فراهم آمدن زیر ساخت‌های لازم، سعی در ورود به ساحت‌های نو و جدید نیز داریم و در گفت و گو با معاونت آموزشی بر گسترش رشته‌ها و یا حتی گسترش دامنه دانشکده‌هایی که در بردارنده رشته‌های نو بر مبنای نیازهای جامعه هستند تاکید کرده‌ایم. البته این سلسله فعالیت‌های نیز باید بر مبنای همان سند راهبردی که به آن اشاره شد صورت پذیرد.
ـ در خلال صحبت هایتان اشاره به برگزاری جشنواره‌های برگزار شده در دانشگاه هنر کردید. اظهار نظری کلی در مورد این جشنواره‌ها بفرمایید و اینکه به هر حال جهاد دانشگاهی هنر نیز به عنوان جزئی از بدنه اجرایی این دانشگاه، در حال برگزاری جشنواره‌هایی همچون فیلم و عکس فناوری و صنعتی و همچنین نقش تن‌پوش و دیبا است، در این مورد چه نظری دارید؟
قطعا تمامی حرکت‌های صورت گرفته در این راستا چه از جانب خود دانشگاه هنر و چه از سوی سایر نهادهای مرتبط با آن همچون جهاد دانشگاهی که جزئی از این پیکره هستند، مفید و موثر خواهد بود و من همینجا جا دارد از تلاش یک یک همکارانم در برگزاری این جشنواره‌ها تشکر کنم. مبنای فکری حاکم در شرایط کنونی دانشگاه هنر افزایش کمی و کیفی این جشنواره‌هاست و ما هر جا حتی خارج از دانشگاه هنر مقدور بوده با شرکت در جلسات مرتبط، اعلام آمادگی کرده‌ایم و به این مهم باور داریم که با اتکا به بدنه توانمند هیئت علمی و فارغ‌التحصیلان و همچنین دانشجویان فعال و خلاق خود می‌توانیم بیش از پیش در تمام عرصه‌های فرهنگی و هنری در ابعاد ملی و بین‌المللی کوشا و تأثیر گذار باشیم.
این دانشگاه در سال جاری مفتخر به برگزاری نخستین جشنواره ملی هنرهای دیجیتال بود، جشنواره‌ای که وزارت کشور و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری متولی برگزاری آن بودند و مسئولیت اجرایی آن به دانشگاه هنر محول شد. دانشگاه هنر سالیانه بیش از بیست جشنواره در ابعاد ملی و برخی در ابعاد بین‌المللی برگزار می کند و امیدواریم بتوانیم در جهت رشد کمی و کیفی آنها اقدامات شایسته‌ای انجام دهیم.
اخیراً طی جلساتی که با معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری داشته‌ایم، از آمادگی دانشگاه برای همکاری در زمینه نمایشگاه‌ها و فعالیت‌های هنری مرتبط با نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم را هم مطرح کرده‌ایم که امیدوارم بتوانیم در این رویداد مقدس نیز مؤثر باشیم.
در زمینه جشنواره‌ها، یکی از مسائل پیش روی ما جشنواره‌هایی هستند که پیش از این دانشگاه مسئول برگزاری آنها بوده و البته چند دوره‌ای بنا به دلایلی متوقف شده‌اند. از جمله جشنواره نمایش تئاتر عروسکی که البته درصدد هستیم تا با همکاری دانشجویان، مسئولان دانشکده و معاونت فرهنگی، با وجود محدودیت های مالی دانشگاه این جشنواره را نیز مجددا از سر بگیریم.
جشنواره‌ها از جمله ضرورت‌های غیر قابل انکار برای پرورش و بالندگی فرهنگی و اجتماعی هستند و لازم است به جای انجام اقدامات موازی با هم‌افزایی مؤثر، در یک بستر آکادمیک، ضمن مطالعه و کشف نیازهای واقعی به تداوم و پویایی آنها بیندیشیم.
ـ در پایان اگر مطلب و نکته خاصی مورد نظرتان هست که احیانا از قلم افتاده است، لطفا بیان کنید؟
آن چیزی که بارها خواهش کرده و در جلسات متعددی که با دوستان مسئول داشته‌ام به آن تاکید کرده‌ام این بوده است که هنرمندان و جامعه هنری همواره انتظار نگاه از سوی مدیران و مسئولان داشته و دارند و اینکه از توان و تجارب آنها در ابعاد مختلف بیش از پیش بهره‌گیری شود.
به عبارت دیگر لازم است مدیران و مسئولان محترم در عرصه‌های گوناگون با فراهم‌آوری تسهیلات و زیر‌ساخت‌های لازم در سطح کشور، زمینه را برای پویایی، کار و فعالیت هنرمندان در زمینه‌های مختلف فراهم نمایند.
در مورد دانشگاه هنر به شکل خاص باید بگویم که ساختمان و فضای آموزشی این دانشگاه به ویژه در پردیس باغ ملی نیاز به مرمت و بازسازی دارد و دستیابی به این مهم نگاه خاص مسئولان از جهت تأمین منابع مالی را می‌طلبد. همدلی و همکاری‌های ویژه با دانشگاه هنر که در راستای رشد کمی و کیفی فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی از جمله انتظارات ما از مسئولان محترم کشور است و امیدواریم روز به روز شاهد گستردگی هر چه بیشتر این همکاری‌ها باشیم.
دانشگاه هنر با بهره‌گیری از توان اعضای محترم هیئت علمی، بدنه کارمندی و دانشجویان صادق و خلاق که ایده و توانشان می‌تواند در سطح جامعه و برای پیشبرد بسیاری از اهداف مؤثر باشد نیاز به نگاهی ژرف‌تر و حمایتی عمیق‌تر از سوی متولیان و مسئولان دارد، چرا که معتقدیم زبان هنر یکی از تأثیرگذارترین بیان‌ها در مسیر تعالی و شکوفایی است.