آیین رونمایی کتاب موج، زنجیر و درخت خرما در دانشگاه هنر برگزار شد

آیین رونمایی کتاب "موج، زنجیر و درخت خرما" به همت دفتر همکاری های علمی و بین المللی دانشگاه هنر در روز دوشنبه 18 آذر ماه سال جاری در سالن اجتماعات دانشکده معماری و شهرسازی پردیس باغ ملی دانشگاه هنر برگزار شد. در این مراسم آقای کیو نوروانتو سفیر فنلاند، خانم تیا نوروانتو همسر سفیر، خانم دکتر ثریا سیدزاده معاون استاندار سیستان و بلوچستان، آقای محمد صدیق دلواری، محقق فرهنگ بلوچ، خانم تیا پومالاینن وابسته سفارت فنلاند، دکتر حمیده چوبک باستان شناس، دکتر علی نیکویی استاد تاریخ باستان، دکتر فاطمه خونساری عضو هیأت علمی انجمن حکمت و فلسفه، سعید جانب اللهی محقق فرهنگ بلوچ، شهریار خونساری مترجم کتاب، دکتر سلطانی رئیس دانشگاه، دکتر امیرعلایی مدیر دفتر همکاری های علمی و بین المللی، دکتر احمد تندی رئیس دانشکده هنرهای کاربردی، دکتر مترجم زاده رئیس دانشکده هنرهای تجسمی و هم­چنین جمعی از علاقه مندان حوزه صنایع دستی حضور داشتند.

کیو نوروانتو سفیر فنلاند در این مراسم ضمن تمجید از خانم دکتر سوراینن به عنوان شخصیتی فداکار و فروتن گفت: ایشان با فعالیت های تحقیقاتی ماندگار و ماهرانه خود به احیای سنت قدیمی سفال کلپورگان و توانمندسازی اقتصادی مردم این روستا کمک بسیاری کرد. در طول زندگی حرفه ای خود به عنوان یک هنرمند دهها نمایشگاه در اروپا، آسیا و آمریکا از هنر سفال منطقه کلپورگان برگزار کرد و سفالهای کلپورگان را در ایران، فنلاند، استونی و سوئد به نمایش گذاشت. هم اکنون نیز موزه فرهنگ هلسینکی مجموعه کاملی از سفالهای کلپورگان را نگهداری می کند.

دکتر ثریا سیدزاده معاون استاندار سیستان و بلوچستان نیز در سخنان خود از الینا سوراینن به عنوان یک هنرمند و انسانی با مسئولیت که در جستجوی خوشبختی و سعادت جامعه پیرامونش بود، یاد کرد. سیدزاده همچنین درباره سوراینن گفت: ایشان با حوصله و با وقار بسیار برای اصالت و هویت واقعی هنرمندان زن سفالگر کلپورگان تلاش کرد و این دارای ارزش است. حضور الینا سوراینن باعث افزایش اشتیاق و ایجاد فضای اعتماد به نفس برای هنرجویان بود و مجموعه فعالیت ها و سیاستهای ترویجی دولت در این خصوص، باعث شد هنرمندان کلپورگان احساس قدرت کنند و قادر به شکل دادن آینده خود باشند.

شهریار خونساری، مترجم کتاب "موج، زنجیر و درخت خرما" نیز در سخنانی گفت: تحصیلات و تألیف ها و مطالعات من در رشته ی عکاسی بوده است و خود را مترجم حرفه ای هم نمی دانم؛ در سالهای حضور در فنلاند با خانم سوراینن چند سالی همکاری و دوستی داشتیم. ایشان کیوریتور نمایشگاههای من در هلسینکی و چند شهر دیگر بودند و وقتی در کشورهای اسکاندیناوی بودم، خیلی به من کمک کردند. کتاب  "موج، زنجیر و درخت خرما" کتاب بسیار با ارزشی است که من با ترجمه آن می خواستم آن را به علاقه مندان معرفی و در ضمن دین خود را به نویسنده ی آن ادا کنم.

کتاب "موج، زنجیر و درخت خرما" نوشته دکتر الینا سوراینن از نویسندگان و محققان برجسته فنلاندی درباره موزه زنده زنان سفالگر روستای کلپورگان ایران است که توسط موسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران منتشر شده است. کلپورگان روستایی از توابع شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان است که تاریخ آن به هفت هزار سال می رسد. موزه زنده سفال کلپورگان از معدود موزه های زنده در دنیاست که به جهت ساخت سفال بدون استفاده از چرخ سفالگری و شیوه های اجرایی و فرم و نقوش سفال، توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. تمام سفالینه های این منطقه به شیوه دستی و سنتی توسط زنان بلوچ ساخته می شوند.

الینا سوراینن در پژوهش خود به روش میدانی و با تلاش طولانی مدت، سعی در احیای سنت‌های قدیمی و قدرت بخشیدن به زنان محلی داشته است. با تلاش الینا سوراینن، سازمان میراث فرهنگی ایران، کلپورگان را با نام موزه زنده نام‌گذاری و ثبت جهانی کرد. همچنین به نقل از پویا محمودیان، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، به دنبال احیای سنت‌های قدیمی سفالگری در این منطقه، در سال 1397 سفال کلپورگان یازده میلیون دلار صادرات از مبادی قانونی کشور داشته و این روند ادامه دارد. بنابراین این کتاب می تواند الگویی برای توسعه پایدار روستاهای ایران باشد.

گزارش و عکس: رامین فناییان