خانه استاد حسین بهزاد برگزار می کند: نشست صنایع دستی در نظریه های مصرف فرهنگی
سخنرانان: محمدرضا مریدی و مانی کلانی
دوشنبه ۱۲ مهرماه - ساعت ۱۶
سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
نشست «صنایع دستی در نظریه های مصرف فرهنگی» با سخنرانی دکتر محمدرضا مریدی و مانی کلانی، دانشجوی دکتری مردم شناسی، در تاریخ دوشنبه ۱۲ مهرماه رأس ساعت ۱۶ در سالن فجر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار خواهد شد.
در این نشست دکتر محمدرضا مریدی با عنوان «ذائقه و سلائق اجتماعی در خرید و مصرف صنایع دستی» سخنرانی خواهد کرد و به این می پردازد که چرا و چگونه صنایع دستی انتخاب و مصرف می شود (یا نمی شود)؟ پاسخ به این پرسش مستلزم نوع شناسی ارزش‌های اجتماعی مرتبط با انتخاب و مصرف فرهنگی است که می توان به نوع شناسی مخاطبان، خریداران و مصرف کنندگان صنایع دستی منجر شود.
گونه های مختلفی از سلائق مبتنی بر تمایزهای طبقاتی بالا/پایین، سلائق جنسیتی زنانه/مردانه، سلائق مبتنی بر تجربه زیسته شهری/روستایی، سلائق مبتنی بر کشمکش های نشانه شناختی طبیعت گرا/فرهنگ گرا و در مجموع سلائق مبتنی بر انتخاب های بهنجار/انتقادی را می توان دسته بندی کرد که ارزش های فرهنگی را به ارزیابی های زیباشناختی تبدیل می کنند؛ این ارزش ها و ارزیابی ها منجر به گونه های مختلفی از مصرف فرهنگی می گردد. در این سخنرانی با مطالعه کیفی خریداران و مصرف کنندگان صنایع دستی به گونه های مصرف نمایشی، مصرف انتقادی، مصرف زیباشناختی، مصرف هویت جویانه و مصرف حمایتی پرداخته خواهد شد. همچنین این مساله مورد بحث قرار خواهد گرفت که کدام گونه از مصرف قابلیت تجاری شدن دارد و البته تجاری شدن منجر به تضعیف کدام گونه از مصرف می گردد.
در ادامه نشست مانی کلانی به این پرسش می پردازد که «آیا در صنایع دستی می توان از مد روز سخن گفت؟»
مد امریست سیال، مدام تغییریابنده و بسیار فرار و گذرا. نتیجه اش نیز آن که مردم را سرگرم خرید و مصرف، گویا ناراضی و همیشه در حال تغییر ذائقه می بینیم. اما همه اینها چه نسبتی با صنایع دستی دارد: هنر و صناعتی که مبتنی بر سنت های دیرپای پیشه وران ایرانی، تغییراتی اندک می یابد و عموماً کالایی نیست که به آسانی آن را بتوان تعویض کرد و کالای سنتی دیگری را از همان رسته و نوع جایگزینش کرد. اما این واقعیت به ظاهر منطقی را احتمالاً بتوان تغییر داد و این امری است که در این سخنرانی به آن پرداخته می شود: آن هم این که صنایع دستی نیز می تواند مدهای خودش را داشته باشد اما مدهایی متفاوت و دیرپاتر که درکمال یافتن کالای صنایع دستی، نو به نو می شود، اما این چنین مدی چگونه و به چه نحوی ممکن است؟ یا چگونه می توان از یک طرف عطش مصرف کننده و گردش مدام عرضه و تقاضا را حفظ کرد و از طرف دیگر ذیل مدهای دیرپاتر و جستجوی کمال هنری، فرهنگ متفاوتی را در مصرف صنایع دستی نهادینه کرد؟ فرهنگی که از خلال آن - به هر قیمت و ضرب و زوری - هر جنس کالای صنایع دستی به مصرف کننده تحمیل نشود، در خرید صنایع دستی کمی تامل کرد و عجله نکرد و به اصالت و گوهر ماندگار این کالاهای دست ساز نیز توجه کرد. این پارادوکس سود/اصالت و در ضمن توجه به مد که برای ثروت و رفاه بیشتر صنعت گر زحمت کش ضروری و لازم است، چگونه قابل رفع و رجوع است؟ در این سخنرانی سعی می شود پاسخ هایی درخور به این قسم سوال ها داده شود.
علاقمندان می توانند برای حضور در این نشست در تاریخ دوشنبه ۱۲ مهر رأس ساعت ۱۶ به سالن فجر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مراجعه کنند.
